مدلها

اف ۳۵ ای

یک فروند اف ۳۵ ای در حال آماده شدن برای سوخت گیری هوایی

مدل ای که برای نیروی هوایی در نظر گرفته شده و جنگنده‌ای با قابلیت پروازی عادیست و قرار است جایگزین اف ۱۶ و ای ۱۰ شود. اف۳۵ای پرتولیدترین و پر کاربر ترین مدل از جنگنده اف ۳۵ خواهد به طوری که نیروی هوایی آمریکا قصد تولید ۱۷۶۳ از این مدل را دارد .^[۲۳] بیشتر مشتریان خارجی اف ۳۵ نیز مدل ای این جنگنده را سفارش داده‌اند. مدلی ای همچنین ازران ترین مدل اف ۳۵ خواهد بود که قیمت آن در تولید انبوه بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ در حدود ۸۵ میلون دلار خواهد بود که بر اساس احتساب نرخ تورم برابر با ۷۵ میلون دلار در سال ۲۰۱۲ است.^[۵]

اف ۳۵ ای تنها مدل اف ۳۵ است که توپ داخلی استفاده می‌کند. اف ۳۵ ای دارای یک توپ ۴ لول GAU-22/A، ۲۵ میلمیتری است که این توپ توسعه یافته توپ GAU-12 Equalizer جنگنده هارییر است .^[۲۴] این توپ در بخش سمت چپ جنگنده بالای ورودی هوا قرار گرفته است.

اف ۳۵ ای همچنین تنها مدل اف ۳۵ است که روش سوختگیری با بوم استفاده می‌کند. دریچه سوخت گیری نیز پشت کابین خلبان در میانه جنگنده قرار دارد. این روش سوختگیری دارای سرعت بالا و ایمنی بیشتری است.

اولین اف ۳۵های ساخته شده در سال ۲۰۰۶ دو فروند از مدلی ای این جنگنده بودند که اولین پرواز این جنگنده در دسامبر ۲۰۰۶ توسط این مدل انجام شد.

اف ۳۵ بی

اف ۳۵ بی در حال فرود عمودی بر روی ناو یو اس اس وسپ

مدل بی اف ۳۵ قابلیت برخاست کوتاه و نشست عمودی ست و برای جایگزینی هارییر و اف ۱۸ هورنت در نظر گرفته شده‌است. اف ۳۵ بی قابل استفاده بر روی ناوهای کوچک همچون ناوهای کلاس وسپ است و علاوه بر کشورهای آمریکا، انگلیس و ایتالیا که اف ۳۵ بی را سفارش داده‌اند پیش بینی می‌شود دیگر کشورهای غربی نیز این جنگنده را جایگزین جنگنده‌های هارییر خود بکنند.

اف۳۵ بی به دلیل وجود سیستم‌های پیشرانه مورد نیاز برای برخاست کوتاه و نشست عمودی بخش از فضای داخلی برای حمل سوخت و سلاح خود را از دست داده و دارای برد کمتر و توان حمل سلاح داخلی کمتر نسبت به سایر مدل‌های اف ۳۵ است. البته برد اف ۳۵ بی همچنان از برد جنگنده‌های که قرار است جایگزین آن‌ها شود بیشتر است. توان حمل سلاح خارجی اف ۳۵ بی نیز با سایر مدل‌های اف ۳۵ تفاوتی ندارد.

اف ۳۵ بی همچون اف ۳۵ سی و بر خلاف اف ۳۵ ای توپ ۲۵ میلمتری GAU-22/A را در خارج از بدنه اصلی حمل می‌کند. این توپ در داخل یک غلاف رادارگریز قرار داشته و زیر بدنه اصلی جنگنده قرار می‌گیرد.^[۲۵]

اف۳۵ بی اولین پروازش را در تاریخ ۱۱ ژوئن ۲۰۰۸ انجام داد^[۲۶] همچنین برای اولین بار در ۳ اکتبر ۲۰۱۲ بر روی عرشه ناو وسپ فرود آمد.^[۲۷] قرار است اولین مدل از اف ۳۵ باشد که عملیاتی می شود. اف ۳۵ بی تا ۲۰۱۵ عملیاتی خواهد شد .^[۲۸]

اف ۳۵ سی

اف ۳۵ سی در حال انجام برخاست آزمایشی توسط سیستم کاتاپولت الکترومغناطیسی

مدل C که برای نیروی دریایی آمریکا (USN) در نظر گرفته شده که دارایی قابلیت ناو نشینی همچون جنگنده اف ۱۸ بر روی ناوهای بزرگ کلاس نمیتز و جرالد فورد است. اف ۳۵ سی بزرگتر از دو مدل دیگر اف ۳۵ بوده به خصوص در بخش بال‌ها و دم‌ها به طور واضح بزرگتر بودن آن‌ها با سایر مدل‌ها مشخص است.

اف ۳۵ برای برخاست از روی ناو از سیستم کاتاپولت بخار یا الکترومغانطیسی استفاده می کند. . ^[۲۹] اف ۳۵ سی همچنین برای فرود از قلاب گیرنده کابل که در زیر هواپیما قرار دارد برای گرفتن کابل روی عرشه ناو بهره می برد. اف ۳۵ سی دارای ارابه‌های فرود قدرتمند تر نسبت به دومدل دیگر اف ۳۵ است تا به خوبی فشار فرود کوتاه بر روی ناو را تحمل کند.

مدل سی اف ۳۵ همچون مدل بی از غلاف توپ ۲۵ میلمتری خارج بدنه اصلی بهره می‌برد و برای سوخت گیری هوایی نیز از روش میله و مهار چتری استفاده می‌کند. میله سوخت گیری اف ۳۵ سی در کنار کابین خلبان در داخل بدنه قرار گرفته و هنگام انجام عملیات سوختگیری از بدنه خارج می‌شود.^[۳۰]

اف ۳۵ سی به خاطر حمل سوخت بیشتر دارای برد عملیاتی بیشتر از سایر مدلهاست . این مدل اف ۳۵ دیرتر از سایر مدل‌ها ی اف ۳۵ عملیاتی خواهد شد.

اف ۳۵ آی

مدلی از اف ۳۵ ای است که برای اسرائیل ساخته خواهد شد و با نام اف ۳۵ آی شناخته می‌شود. اف ۳۵ آی در واقع شامل سیستم های اویونیکی بومی کشور اسرائیل خواهد بود . از جمله سیستم های جنگ الکترونیک و ارتباطی از تجهیزات ساخته اسرائیل بر روی این مدل نصب خواهد شد . در سال ۲۰۱۲ شرکت لاکهید مارتین ۲۰۶ میلیون دلار برای آماده سازی اف ۳۵ برای نصب سیستم های اویونیکی اسرائیل دریافت کرد . ^[۳۱]

در حال حاظر اسرائیل سفارش خرید ۱۹ فروند جنگنده اف ۳۵ به مبلغ ۲٫۷۵ میلیارد دلار را داده است و اولین کشوری بعد از ایالات متحده خواهد بود که اف ۳۵ در آن عملیاتی میشود . برنامه ی نهایی اف ۳۵ خرید ۷۵ فروند اف ۳۵ است که پیش بینی میشود هزینه کلی آن ۱۵٫۲ میلیارد دلار شود.^[۳۱]

سی اف ۳۵

مدلی از اف ۳۵ ای است که برای کانادا ساخته می شود این مدل دارای چتر ترمز و توانایی سوخت گیری هوایی به شیوه میله و مهار چتری است (مدل اصلی اف ۳۵ ای با بوم سوخت گیری می کند). ^[۳۲] اف ۳۵ های مدل ای کشور نروژ نیز دارای چتر ترمز هستند و مناسب شرایط باند های یخ زده ساخته می شوند. ^[۳۳]

طراحی

پیشرانه

نموداری که در آن بخش‌ها ی مورد نیاز برای برخاست کوتاه و نشست عمودی اف ۳۵ بی نمایش داده شده است

• موتور Pratt & Whitney F135

اف ۳۵ از یک موتور توربوفن به نام Pratt & Whitney F135 ساخته کمپانی پرت اند ویتنی بهره می‌برد. این موتور توربوفن توسعه یافته موتور قدرتمند اف ۱۱۹ جنگنده اف ۲۲ می‌باشد^[۳۴]و در واقع پیشرفته ترین و قدرتمندترین موتور توربوفن ساخته شده برای یک هواپیمای جنگنده است که توان تولید ۱۲۵ کیلونیوتن رانش خشک و ۱۹۱ کیلو نیوتون رانش به همراه پس سوز را دارد .^[۳۵]

موتور اف ۱۳۵ دارای سه نمونه است. F135-PW-100 که مورد استفاده مدل ای اف ۳۵ است. F135-PW-600 که دارای سیستم تغییر بردار رانش بوده و برای مدلی بی اف ۳۵ استفاده می‌شود و در اخر هم F135-PW-400 که مورد استفاده مدل سی جنگنده اف ۳۵ است.^[۳۶]

توانایی ابرکروز از اهداف طراحی جنگنده اف ۳۵ نبوده ولی این موتور قدرتمند توانایی ابر کروز را برای اف ۳۵ با سرعت ۱٫۲ ماخ برای طی مسافت ۱۵۰ مایل فراهم کرده است .^[۳۷]

کی از مهمترین هدف های موتورهای اف ۱۳۵ در افزایش قابلیت اطمینان و همچنین تعمیر آسان می باشد.همانگونه که گفته شد این موتور نسبت به سایر نمونه های هم رده خود،دارای بخش های کمتری می باشد که نیازمند بهسازی و افزایش اطمینان بیشتر نسبت به کارایی آن است.تمام بخش های موتورهای اف ۱۳۵ تنها با استفاده از ۶ ابزار دستی،قابل تعویض و ترمیم می باشند.علاوه بر این موارد،سامانه مدیریت سلامت موتور(Health Management System) به گونه ای طراحی شده است تا تکنسین های تعمیر و نگهداری زمینی بتوانند از تاریخ دقیق سرویس ها و تعمیر های دوره ای و همچنین بازیابی اشکال های موتور آگاه گردند.با این حال کمپانی پرت اند ویتنی بر این باور است که با استفاده از این گونه داده ها می توان زمان مورد نیاز و صرف شده جهت عیب یابی را تا ۹۴٪ نسبت به سایر نمونه های قدیمی کاهش داد.^[۳۸]

• فن بالابرنده (Liftfan)

سیستم‌های پیشرانه ایکس ۳۵ بی که درآن فن بالابرنده، لوله‌های ارسال و موتور اصلی با قابلیت تغییر بردار رانش به خوبی مشخص است .

این سیستم پیشرانه مخصوص مدلی بی اف ۳۵ است و بخشی از سیستم مورد نیاز برای برخاست کوتاه و نشست عمودی اف ۳۵ بی است. فن بالابرنده پشت کابین خلبان قرار گرفته هنگام عملیات برخاست کوتاه یا نشست عمودی هوا را از بالا مکیده و با قدرت از خروجی پایین به بیرون می‌فرستد .^[۳۹]

این فن ساخته کمپانی بریتانیایی رولز-رویس است. فن بالابرنده نیروی لازم برای چرخش را از میله محرک متصل به موتور اصلی تامین می‌کند و خود به تنهایی سیستم تولید نیرو ندارد . نیروی خروجی از فن بالابرنده بالغ بر ۸۹ کیلونیتون است .^[۴۰]

• لولهای ارسال (Roll Posts)

این لوله‌ها بخشی از سیستم پیشرانه مورد نیاز برخاست کوتاه و نشست عمودی اف ۳۵ بی هستند. هر کدام از این دو لوله به بخش کمپرسور موتور اصلی اف ۳۵ متصل بوده و بخشی از هوای فشرده موتور را به زیر بال‌ها منتقل می‌کنند. نیروی خروجی مجموع دو لوله ۱۷ کیلونیوتون می‌باشد.^[۴۰]

رادارگریزی

یک از هدف‌های اصلی طرحی اف ۳۵ رسیدن به پنهان کاری بالا برای افزایش بقاپذیری این جنگنده بوده است. مهندسین در طراحی اف ۳۵ فاکتورهای بسیاری را به کار گرفته‌اند که از جمله آن‌ها می‌شود به موارد زیر اشاره کرد:

• طراحی

طراحی ظاهری اف ۳۵ به گونه شکل گرفته که تا بخش اعظمی از امواج راداری برخود کننده با آن پراکنده شده و به سمت منبع اصلی امواج باز نگردد. طراحی ورودی‌ها هم از فناوری DSI شده است .^[۴۱] از طرح‌های دندانه ای شکل در جاهای مختلف جنگنده از جمله روی خروجی موتور استفاده شده است. یکپارچگی در ساخت اف ۳۵ نیز به کار رفته به طوری که ساختار بال و بدنه این جنگنده یکپارچه است. اف ۳۵ جایگاه داخلی جنگ‌افزار نیز دارد که می تواند بخشی از سلاح‌های خود را در آن حمل کند. تمامی این موارد در طراحی باعث کاهش سطح مقطع راداری این جنگنده شده است.

• پوسته

پوسته جاذب رادار اف ۳۵ از فیبر حصیری ساخته شده که این پوسته توانایی جذب امواج را در باندهای ایکس و اس را به خوبی داراست. این پوسته مقاومت بالاتر و نیاز تعمیراتی کمتری نسبت به نسل قبلی را داراست.

• تشعشات فروسرخ

طراحان اف ۳۵ برای کاهش این علائم که می‌تواند باعث کشف جنگنده توسط دوربین‌های فروسرخ شود نیز تعمهیداتی اندیشده‌اند.^[۴۲] اف ۳۵ از یک موتور توربوفن نسل جدید استفاده می‌کند که حرارت کمتری نسبت به موتورهای قبلی تولید می‌کند. خروجی موتور نیز از سرامیک‌های ضد حرارت ساخته شده و همچنین از فناوری هیت سینک نیز بهره برده شده.^[۴۳] طراحی خود جنگنده نیز به گونه‌ای ست که خروجی موتور بین سکان‌های افقی و عمودی قرار دارد و دید به آن بسیار کم است.

• سیگنال‌های انتشاری

سیگنال‌های انتشاری از رادار و سیستم‌های ارتباطی جنگنده‌ها می‌تواند باعث شناسایی آن‌ها شوند. طراحان جنگنده اف ۳۵ با اضافه کردن قابلیت LPI و LPD به رادار و سیستم‌های ارتباطی اف ۳۵ ، از شناسایی شدن اف ۳۵ به هنگام انتشار سیگنال جلوگیری کرده اند.

جنگنده اف ۳۵ از روبرو سطح مقطع راداری ۰٫۰۰۱۴۳ مترمربع دارد^[۴۴] که به اندازه یک توپ گلف می‌باشد این سطح از رادارگریزی کشف اف ۳۵ بر روی باندهای فرکانسی ایکس و اس که مورد استفاده رادارهای کنترل آتش جنگنده‌ها و سیستم‌های پدافندی دوربرد و میان برد می‌باشند را بسیار مشکل کرده است. اف ۳۵ بر روی باندهای فرکانسی دیگر سطح مقطع بیشتری دارد و امکان کشف آن بر روی باندهای فرکانسی دیگر بیشتر می‌باشد.

رادار ای ان/ای پی جی-۸۱ (AN/APG81)

رادار آرایه فازی فعال ای ان/ ای پی جی - ۸۱

رادار AN/APG81 یک رادار آرایه فازی فعال است که توسط کمپانی نورثراپ گرومان برای جنگنده اف ۳۵ توسعه داده شده است. رادار جنگندهٔ اف ۳۵ نتیجه رقابت شرکت‌های وابسته به دولت ایالت متحده برای عقد بزرگترین قرارداد خرید رادار ارایه فازی فعال در جهان است. رادار AN/APG-81 یک رادار جانشین برای رادار AN/APG-77 اف-۲۲ رپتور است .^[۴۵]

رادار AN/APG81 جنگنده اف ۳۵ یک رادار طراحی شده با سیستم چند حالته است. این رادار در مجموع ۳۲ حالت دارد که در تمام مدل‌های این جنگنده یکسان است. ۱۲ حالت هوا به هوا، ۱۲ حالت هوا به زمین (شامل دو حالت دریایی: کشف اهداف و جستجو دریا)، ۴ حالت جنگ الکترونیک (حمله الکترونیک و مقابله الکترونیک)، دو حالت مسیریابی و دو حالت هواشناسی .^[۴۶]

تصویر برداری رادار اف ۳۵ به وسیله فناوری روزنه ساختگی (SAR) از یک منطقه زمینی

رادار AN/APG81 با استفاده از ویژگی‌های LPI (احتمال کم رهگیری) و LPD (احتمال کم تشخیص) کار می‌کند که کشف هواپیما از طریق انتشار امواج را به حداقل ممکن می‌رساند که یکی از ملزومات پنهانکاری جنگنده‌ها می‌باشد. این رادار دارای عمر عملیاتی ۱۰ هزار ساعت است.^[۴۷]

این رادار توانایی حمله الکترونیکی مستقیم را نیز دارد که شامل ایجاد اهداف کاذب، حمله به شبکه‌های ارتباطی، اخلال پیشرفته و بسته‌های الگوریتمی جریان داده می‌باشد. این توانایی به اف ۳۵ اجازه می‌دهد در رسیدن به اهداف از خود به خوبی دفاع کرده و رادارهای دشمن را سرکوب کند .^[۴۸]

تیم طراحی رادار AN/APG81 در سال ۲۰۱۰ موفق به دریافت جایزه David Packard برای عملکرد عالی در برابر اخلالگرهای الکترونیکی شدند.^[۴۹]

سیستم هدفگذاری الکترواپتیکی EOTS-AN/AAQ-40

یک موک-آپ از اف ۳۵ که در آن سیستم هدف گذاری الکتروپتیکال EOTS زیر دماغه قرار دارد .

سیستم هدفگذاری الکترواپتیکی EOTS یک سیستم با صرفه، سبک وزن و با کاریی بالا است که برای جستجو و تصویر برداری فروسرخ هوا به هوا و هوا به زمین ساخته شده است. این سیستم از یک لیزر نشان گذار نیز بهره می‌برد که امکان استفاده از سلاح‌ها ی هدایت لیزری را برای اف ۳۵ فراهم می‌آورد. EOTS همچنین باعث افزایش آگاهی وضعیتی خلبان اف ۳۵ از صحنه نبرد می‌شود.^[۵۰]

سیستم EOTS در یک قالب پنجره‌ای چند ضلعی ساخته شده از یاقوت کبود با دوام قرار گرفته است و زیر دماغه اف ۳۵ نصب می‌گردد. طراحی این سیستم بر اساس اصول کم پیدایی صورت گرفته تا خللی در رادرگریزی اف ۳۵ ایجا نکند.^[۵۱]

سیستم روزنه توزیع شده DAS

سیستم DAS از مجموع شش حسگر الکترواپتیکی فروسرخ AN/AAQ-37 با کیفیت تصویربرداری بالا ساخته کمپانی نورثراپ گرومان تشکیل شده است. این حسگرها طوری در هواپیما قرار گرفتن که پوشش ۳۶۰ درجه را فراهم می‌کنند. ترکیب اطلاعات این حسگرها آگاهی وضعیتی بالایی از صحنه نبرد را برای اف ۳۵ فراهم می‌کنند.^[۵۲]

سیستم DAS سه توانایی را برای اف ۳۵ به طور همزمان فراهم می‌کند:

• کشف و رهگیری موشک‌ها (شامل محل پرتاب موشک و راهنمای برای مقابله)^[۵۲]
• کشف و رهگیری هواپیماها (آگاهی موقعیتی فروسرخ و راهنمایی سلاح‌ها)^[۵۲]
• تهیه تصاویر برای نمایشگر کابین خلبان و سیستم دید در شب کلاه خلبان^[۵۲]

سیستم DAS در سال ۲۰۱۰ طی یک پرواز آزمایشی بر روی بستر آزمایشی BAC-111 موفق به کشف و رهگیری موشک فالکون ۹ از فاصله ۱۳۰۰ کیلومتری شد.^[۵۳]

این سیستم همچنین در آزمایش‌ها موفق به کشف محل شلیک توپخانه و تانک‌ها شده است که البته این یک نیاز برای اف ۳۵ نیست .^[۵۴]

سیستم جنگ الکترونیک AN/ASQ-239

این سیستم ساخته شده توسط کمپانی بی ای ئی سیستمز بر اساس سیستم AN/ALR-94 جنگنده اف ۲۲ رپتور می باشد اما گزارش که چندین بار حساس تر از نسل قبلی می باشد. AN/ASQ-239 از ۱۰ مجموعه آنتن که در پیش بال ها ، فلپ ها و سکان های افقی قرار دارند تشکیل شده است و یک پوشش ۳۶۰ درجه مناسب را فراهم نموده است .^[۵۵]

سیستم لینک داده پیشرفته چندمنظوره MADL

سیستم MADL توسط کمپانی هریس اختصاصا برای جنگنده اف ۳۵ در حال توسعه است. سیستم MADL از شش آنتن آرایه فازی (AAAs) و سه واحد آنتن رابط (AIUs) که تمامی جهات را پوشش می هند تشکیل شده است. سیستم MADL از باند فرکانس Ku برای ارسال سیگنال در یک الگو "daisy chain" استفاده می‌کند بدین گونه که هواپیمای اول سیگنال را برای هواپیمای دوم و سپس هواپیمای سوم و هواپیماهای بعدی ارسال می‌کند .^[۳۱]

استفاده از باند فرکانسی Ku و الگوی ارسال "daisy chain" توانایی LPI (احتمال کم رهگیری) و LPD (احتمال کم تشخیص) را برای این سیستم ارتباطی فراهم می‌کند. سیستم MADL به اف ۳۵ توانایی برقراری یک ارتباط شبکه‌ای امن و غیرقابل کشف با واحدهای هوایی، دریایی، زمینی و ماهواره‌ای را فراهم می‌کند.^[۳۱]

سیستم عامل

سیستم عامل جنگنده اف 35 Integrity DO-178B نام دارد که توسط شرکت Green Hills Software در حال ساخت است. این سیستم عامل یک سیستم عامل real-time است .^[۵۶] بلوک ۳ این نرم‌افزار از ۸٫۶ میلیون کد خط تشکیل شده که این نرم‌افزار به پیچیده ترین برنامه کامپیوتری نوشته شده برای یک جنگنده تبدیل می‌کند .^[۵۷] به گفته ژنرال Norton Schwartz روند توسعه این نرم‌افزار بزرگترین دلیل تاخیر در عملیاتی شدن اف ۳۵ است .^[۵۸]

سیستم عامل جنگنده اف ۳۵ بیشتر از ۴ برابر سیستم عامل جنگنده اف ۲۲ رپتور کد خط برنامه نویسی دارد. این برنامه وظیفه کنترل پرواز، ترکیب داده‌های حسگرهای اف ۳۵، حمله الکترونیک ، کنترل سلاح‌ها و همینطور به وجود آوردن یک تصویر کامل از کل صحنه نبرد را برعهده دارد. تا تاریخ ۱۰ ژوئن ۲۰۱۴، ۸۹ درصد این برنامه کامل شده است .^[۵۹]

یک موک-اپ از کاکپیت اف ۳۵

کابین خلبان

کاکپیت اف-۳۵ شامل یک صفحه نمایش ِ عریضِ تمام‌لمسی پانورمیک به اندازه ۲۰*۸ اینچ با تفکیک‌پذیری ۱۰۲۴ * ۲۵۶۰ پیکسل است. سیستم شناسایی گفتار موجود در کاکپیت توسط کمپانی استرالیایی Adacel ساخته شده و طوری برنامه‌ریزی شده که به خلبان امکان کار کردن با هواپیما را به صورت ویژه‌ای می‌دهد. اف ۳۵ اولین هواپیمای عملیاتی آمریکا می‌باشد که از این سیستم استفاده می‌کند، گرچه این سیستم در هارییر ۲ نیز مورد استفاده قرار گرفته بود و در دیگر جنگنده‌ها به صورت آزمایشی استفاده شده بود که می‌توان اف ۱۶ ویستا را در این میان نام برد.^[۱۶]

یک سیستم نمایشگر نیز در کلاه خلبان گذاشته شده است. اف ۳۵ اولین جنگنده‌ای است که سیستم هاد ندارد و تنها از این سیستم بهره می‌جوید. جوی استیک کنترل جنگنده نیز در سمت راست کاکپیت قرار دارد.

سیستم نمایشگر جدید نصب شده بر روی کلاه خلبان در هواپیمای اف ۳۵ محدودٔ دید گسترده‌تری را برای خلبان این هواپیما فراهم می‌آورد، علاوه بر این توانایی دید در شب را نیز در خود جای داده است که درنگاه اول می‌تواند برای خلبان حریف ترسناک باشد. این سیستم باعث بی‌نیازی خلبان از نمایشگر‌های درون کابین به مدت طولانی شد و از سویی دیگر خلبان را به شکل یک روح ترسناک درآورد. سیستم نمایشگر نصب شده درون کلاه خلبان،HDMS(کوتاه شده helmet-mounted display system)، هواپیمای اف ۳۵ دربرگیرندهٔ انواعی از جذابیت‌های فراوان و شگفت‌انگیز است که از بین آنها می‌توان به هدف‌گیری خارج از محور و جستجوگر بالای کلاه اشاره کرد که سطح هوشیاری بی‌سابقه و قابلیت‌های تاکتیکی فوق‌العاده‌ای را در اختیار خلبان قرار می‌دهد.

صندلی پران مدل US16E ساخت کمپانی مارتین بیکر آمریکا در اف-۳۵ مورد استفاده قرار گرفته‌است. این صندلی براساس معیارهای بسیار دقیقی طراحی شده که امکان پرش خلبان در ارتفاع پست، فشار گرانشی کنترل‌شده در هنگام پرتاب خلبان و اندازه بدن خلبان را دربر میگرد. یواس۱۶ئی از دو پرتاب کننده که به صورت ریلی قرار گرفته‌اند استفاده می‌کند.

وضعیت پروژه

هزینه‌ها

پروژه جنگنده تهاجمی مشترک (JSF) در سال ۲۰۰۱ با هدف توسعه و ساخت ۳۰۰۰ فروند از این جنگنده با هزینه ۲۳۳ میلیارد دلاری آغاز شد که در آن قیمت هر جنگنده ۳۵- ۴۵ میلیون دلار برآورد شده بود. با گذشت زمان مشخص گردید دستیابی به چنین سطح از تکنولوژی با برآودهای هزینه‌ای که در ابتدا شده بود ممکن نیست و برآودهای نهایی که در سال ۲۰۱۴ توسط وزرات دفاع آمریکا صورت گرفت مشخص کرد هزینه تولید و توسعه ۲۴۴۳ فروند جنگنده اف ۳۵، ۳۹۲٫۲ میلیارد دلار هزینه در برخواهد داشت که با احتساب تورم قیمت دلار هزینه‌های این پروژه ۶۸ درصد نسبت به آنچه در سال ۲۰۰۱ پیش بینی شده بود افزایش پیدا کرده است.^[۶۰]

قیمت کنونی هر فروند اف ۳۵ در آخرین سفارش خط تولید (LRIP 7) بدون در نظر گیری قیمت موتور:

• اف ۳۵ ای ۹۸ میلیون دلار^[۵]
• اف ۳۵ بی ۱۰۴ میلیون دلار^[۵]
• اف ۳۵ سی ۱۱۶ میلیون دلار^[۵]

بوده است. قیمت کلی این جنگنده در تولید انبوه که از سال ۲۰۱۸ آغاز خواهد شد برابر با:

• اف ۳۵ ای ۸۵ میلیون دلار^[۶۰]
• اف ۳۵ بی ۱۱۰ میلیون دلار^[۶۰]
• اف ۳۵ سی ۱۰۰ میلیون دلار^[۶۰]

خواهد بود . وزرات دفاع آمریکا همچنین با افزایش هزینه‌ها چرخه حیات این جنگنده را برای بیش از ۵۵ سال ۱٫۱ تیرلیون (هزارمیلیارد) دلار برآورد کرده بود. اما در برآوردهای جدید و دقیق تر این وزارتخانه هزینه چرخه حیات این جنگنده برای بیش از ۵۵ سال ۸۵۷ میلیارد دلار ذکر شده که ۲۲ درصد نسبت به برآورد قبلی کمتر است .^[۶۰]

افزایش هزینه‌های پروژه ساخت و توسعه اف ۳۵ منتقدین زیادی داشته با این حال اف ۳۵ ازران قیمت ترین جنگنده رادرگریز و نسل ۵ است که در آمریکا ساخته شده به طوری که قیمت آن نصف قیمت دیگر جنگنده نسل ۵ آمریکا اف ۲۲ است . همچنین قدرت نبرد این جنگنده این چند برابر جنگنده‌های نسل قبلی بوده که تمایل به استفاده از آن را بیش از پیش کرده است.

شرکای بین‌المللی

کشورهای شریک پروژه:
     مشتری اصلی: ایالات متحده آمریکا      شریک سطح اول: بریتانیا      شرکای سطح دوم: ایتالیا و هلند      شرکای سطح سوم: ترکیه، کانادا، استرالیا، نروژ، دانمارک،      شرکای امنیتی: اسرائیل و سنگاپور

ایالات متحده آمریکا مشتری و سرمایه‌گذار اصلی پروژه توسعه و ساخت اف ۳۵ است و بیشتر هزینه‌های توسعه این پروژه که بیش از ۴۰ میلیارد دلار است را پرداخت کرده است. با این حال پروژه اف ۳۵ یک پروژه بین‌المللی ست که شرکای این پروژه شامل کشورهای بریتانیا، ایتالیا، هلند، ترکیه، کانادا، استرالیا، نروژ و دانمارک ۴٫۳۷۵ میلیارد دلار از هزینه‌های توسعه این پروژه را پرداخت می‌کنند.^[۶۱]

بریتانیا به عنوان شریک سطح یک ۲٫۵ میلیارد دلار از هزینه توسعه پروژه را پرداخت می‌کند. در سطح دوم شرکای کشورهای ایتالیا و هلند قرار دارند که که به ترتیب ۱ میلیارد دلار و ۸۰۰ میلیون دلار پرداخت می‌کنند. در سطح سوم شرکا ترکیه با ۱۹۵ میلیون دلار، کانادا با ۱۶۰ میلیون دلار، استرالیا با ۱۴۴ میلیون دلار، نروژ با ۱۲۲ میلیون دلار و دانمارک با ۱۱۰ میلیون دلار هزینه برای توسعه پروژه قرار دارند. اسرائیل و سنگاپور نیز به عنوان شرکای امنیتی پروژه شناخته می‌شوند.^[۶۲]

سفارش‌ها و طرح‌های خرید

اولین فروند اف 35 نیروی هوایی استرالیا

استرالیا :

• نیروی هوایی سلطنتی استرالیا: اف ۳۵ ای ۷۲ فروند سفارش داده شده - ۱۰۰ فروند طرح خرید^[۶۳]

ایتالیا

• نیروی هوایی ایتالیا: اف ۳۵ ای/بی ۶ فروند سفارش داده شده - ۶۹ فروند طرح خرید
• نیروی دریایی ایتالیا: اف ۳۵ بی ۱۵ فروند طرح خرید^[۶۴]

هلند

• نیروی هوایی سلطنتی هلند: اف ۳۵ ای ۲ فروند سفارش داده شده - ۳۵ فروند طرح خرید

نروژ

• نیروی هوایی سلطنتی نروژ: اف ۳۵ ای ۴ فروند سفارش داده شده - ۵۶ فروند طرح خرید^[۶۵]

ترکیه

• نیروی هوایی ترکیه: اف ۳۵ ای ۲ فروند سفارش داده شده - ۱۰۰ فروند طرح خرید^[۶۶]

اف 35 بی بریتانیا

بریتانیا

• نیروی هوایی سلطنتی بریتانیاو نیروی دریایی بریتانیا: ۱۶ فروند سفارش داده شده - ۱۳۸ فروند طرح خرید

کانادا

• نیروی هوایی کانادا: اف ۳۵ ای ۶۵ فروند طرح خرید

اسرائیل

• نیروی هوایی اسرائیل: اف ۳۵ ای ۱۹ فروند سفارش داده شده - ۷۵ فروند طرح خرید^[۳۱]

ژاپن

• نیروی هوایی ژاپن: اف ۳۵ ای ۴۲ فروند طرح خرید

کره جنوبی

• نیروی هوایی کره جنوبی: اف ۳۵ ای ۴۰ فروند سفارش داده شده^[۶۷]

ایالات متحده آمریکا (۹۵ فروند تولید شده ۶۵ فروند سفارش داده شده)

• نیروی هوایی آمریکا: اف ۳۵ ای ۱۷۶۳ فروند طرح خرید^[۲۳]
• نیروی دریایی آمریکا: اف ۳۵ سی ۲۶۰ فروند طرح خرید^[۲۳]
• سپاه تنفگندارن دریایی آمریکا: اف ۳۵ بی/سی ۴۲۰ فروند طرح خرید^[۲۳]

حوادث

در ۲۳ ژوئن ۲۰۱۴ یک فروند اف ۳۵ ای در پایگاه نیروی هوایی اگلین آمریکا، هنگام آماده شدن برای برخاست در ناحیه موتور دچار آتش‌سوزی شد. این آتش توسط آتش‌نشان‌ها با موفقیت مهار شد و خلبان به سلامت از هواپیما خارج شد. در پی این حادثه تمامی موارد تمرین در ۲۵ ژوئن متوقف و در پی آن پرواز تمامی جنگنده‌های اف ۳۵ در تاریخ ۳ جولای متوقف شد.^[۶۸] در بررسی حادثه توسط کارشناسان، بخش‌هایی از قطعات موتور آتش گرفته بر روی زمین کشف شد که نشان‌دهندهٔ یک نقص فنی قابل توجه بود.^[۶۹] ناوگان‌ها جنگنده‌های اف ۳۵ دوباره از ۱۵ جولای اجازه پرواز را بدست آوردند.^[۷۰] یافته‌های اولیه نشان می‌دهد که سایش بیش از حد تیغه‌های فن موتور ایجاد افزایش فشار در نهایت به شکست فاجعه‌بار فن انجامیده است.^[۷۱]

تسلیحات

توپ GAU-22/A

اف ۳۵ به همراه پایلون های خارجی حمل سلاح و غلاف رادارگریز توپ ۲۵ میلیمتری دربخش مرکزی زیر بدنه

GAU-22/A یک توپ ۲۵ میلیمتری که توسعه یافته توپ GAU-12 است . توپ GAU-22/A یک توپ ۴ لول است که مهترین تفاوت این توپ ، با توپ GAU-12 که ۵ لول است ، به شمار می اید. این توپ دارای نرخ آتش ۳،۳۰۰ گلوله در دقیقه است و دقت آن ۱٫۴ میلی رادیان است . اف۳۵ ای این توپ را در داخل بدنه بالای وردوی هوای سمت چپ حمل می کند ولی اف ۳۵ بی و سی این توپ را داخل یک غلاف رادارگریز خارج از بدنه حمل می کنند .

بمب‌های هدایت GPS/INS

بمب‌های هدایت لیزری

اف ۳۵ بی در حال رها رهاسازی بمب GBU-12 از جایگاه داخلی جنگ‌افزارهایش

اف ۳۵ از توان حمل و استفاده از بمب‌های هدایت لیزری سری پیووی ۲ (GBU-12، GBU-16، GBU-10 GBU-24) را دارد که از میان فقط بمب GBU-12 قابل حمل در جایگاه داخلی اف ۳۵ است و دیگر بمب‌ها قابل حمل بر ۴ پایلون خارجی هستند.

موشک‌های هوا به هوا

موشک هوا به هوای میتور

• ایم-۱۲۰ آمرام: یک موشک فعال راداری برای درگیری فراتر از میدان دید است که اف ۳۵ توانایی حمل ۴ عدد از آن را در جایگاه داخلی و ۸ عدد در جایگاه‌های خارجی را دارد. اف ۳۵ از مدل سی (۱۰۰ کیلومتر برد) و مدل دی (۱۸۰ کیلومتر برد) استفاده خواهد کرد.^[۷۲]
• ایم ۹ ایکس سایدوایندر: یک موشک تصویر بردار فروسرخ با مقاومت بالا در برابر اخلال گرهای فلیر است. اف ۳۵ دو موشک از این نوع را در جایگاه انتهایی خارج از بدنه حمل می‌کند.^[۷۳]
• میتور: یک موشک فعال راداری برای درگیر فراتر از میدان دید است. میتور بیش از ۳۰۰ کیلومتر برد دارد و قابلیت استفاده‌ای شبکه‌ای را نیز داراست. اف ۳۵، ۴ موشک میتور را در جایگاه داخلی حمل خواهد کرد.^[۷۴]
• ایم ۱۳۲ آسرام: یک موشک تصویر بردار فروسرخ با مقاومت بالا در برابر اخلال گرهای فلیر است. اسرام قابلیت قفل کردن بعد از شلیک از و توانایی درگیری فراتر از میدادن دید را داراست. اف ۳۵ توانایی حمل آسرام در جایگاه داخلی را دارد .^[۷۵]

موشک‌های هوا به زمین

• موشک کروز ای جی ام-۱۵۸ جزم: یک موشک کروز رادارگریز آمریکایی است که بسته به مدل ۳۷۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر برد دارد. اف ۳۵ توان حمل ۴ موشک از این نوع را در جایگاه‌های خارجی دارد.^[۷۶]

ماکت موشک کروز جزم

• موشک کروز شدو استروم: یک موشک کروز رادارگریز اروپایی است که ۲۵۰ کیلومتر بر دارد و اف ۳۵ توان حمل آن در جایگاه‌های خارجی داراست.^[۷۷]
• موشک کروز اسپیر: یک موشک مینی کروز با برد ۱۰۰ کیلومتر است که درحال توسعه برای به کارگیری بر روی اف ۳۵ است این موشک از خط ارتباطی و رادار داخلی در سیستم هدایتی بهره می‌برد اف ۳۵، ۸ موشک اسپیر را در جایگاه داخلی حمل خواهد کرد.
• موشک ضد زره بریمستون: یک موشک با هدایت چند گانه برای هدف قرار دادن اهداف زرهی ساخته شده است. این موشک بیش از ۲۰ کیلومتر برد دارد. اف ۳۵، ۸ موشک بریمیستون را در جایگاه‌های داخلی حمل می کتد.^[۷۸]

موشک‌های ضد کشتی

• موشک کرزو جی اس ام:

سلاح اتمی

مشخصات جنگنده اف-۳۵ (مدل ای)

مشخصات عمومی

خدمه:یک نفر

طول:۱۵٫۶ متر

طول بالها:۱۰٫۷ متر

عرض:۴٫۳ متر

مساحت بال:۴۲٫۷ متر مربع

وزن خالی:۱۳٬۳۰۰ کیلوگرم

وزن با تسلیحات:۲۲٬۴۷۰ کیلوگرم

حداکثر وزن برخاست:۳۱٬۸۰۰ کیلوگرم

پیشران:یک عدد موتور توربوفن Pratt & Whitney F-135 بهمراه پس سوز

نیروی رانش:۲٬۸۰۰۰ پوند

نیروی رانش با پس سوز:۴۳٬۰۰۰ پوند

ظرفیت حمل سوخت مخازن داخلی:۸٬۳۸۲ کیلوگرم

مشخصات فنی

حداکثر سرعت:۱٫۶ ماخ(۱٬۹۳۰ کیلومتر بر ساعت)

برد:۲٬۲۰۰ (فقط مخازن داخلی سوخت)

شعاع عملیاتی:۱٬۰۹۰ کیلومتر (فقط محازن داخلی سوخت)

حداکثر ارتفاع پروازی:۶۰٬۰۰۰ فوت(۱۸٬۲۸۸ متر)

نرخ صعود:محرمانه

ظرفیت حمل بال:۵۲۶ کیلوگرم بر متر مربع

رانش بر وزن:با مخازن پر سوخت ۰٫۸۷-با مخازن نیمه پر سوخت ۱٫۰۷

تحمل فشار g تا 9g

تسلیحات

· یک عدد توپ چهار لول ۲۵ م. م نصب شده در داخل بدنه با نرخ ۱۸۰ تیر

محل‌های نصب سلاح: ۶ پایلون خارجی با قابلیت حمل ۱۵٬۰۰۰ پوند سلاح و دومحفظه داخلی حمل تسلیحات که قابلیت استفاده از سلاح‌های زیر را دارند.

موشکهای هوا به هوا

· AIM-120 AMRAAM · AIM-132 ASRAAM · AIM-9X Sidewinder · IRIS-T · MBDA Meteor · JDRADM

موشک‌های هوا به سطح

· AGM-154 JSOW · AGM-158 JASSM · Brimstone missile · Joint Air-to-Ground Missile · SOM

موشک ضد کشتی

· JSM

بمبهای

· Mark 84, Mark 83 and Mark 82 GP bombs · Mk.20 Rockeye II cluster bomb · Wind Corrected Munitions Dispenser capable · Paveway-series laser-guided bombs · Small Diameter Bomb (SDB) · JDAM-series · B61 بمب اتمی

تجهیزات الکترونیکی

· Northrop Grumman Electronic Systems AN/APG-81 AESA radar · Northrop Grumman Electronic Systems AN/AAQ-37 Distributed Aperture System (DAS) missile warning system · BAE Systems AN/ASQ-239 (Barracuda) electronic warfare system · Harris Corporation Multifunction Advanced Data Link (MADL) communication system^[۷۹]

تفاوت‌های در مدل‌های اف ۳۵

منابع

• "Pentagon: First F-35s Operational in 2015." Defense News
• "First RAF pilot flies Joint Strike Fighter." British Ministry of Defence via Defence News, 9 February 2010.
• "F-35 fighter has become a clumsy white elephant." globaltimes.cn, 24 March 2010. Retrieved 3 August 2010.

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ لاکهید مارتین اف-۳۵ لایتنینگ ۲ موجود است.

• این صفحه آخرین‌بار در ‏۱۰ مارس ۲۰۱۵ ساعت ‏۱۶:۱۷ تغییر یافته‌است.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: